Hij zit met de handen in het korte bruine haar. Tussen ons in ligt een stuk papier met daarop een nogal basic poppetje getekend. Zonder woorden geef ik daarop steeds aan wat het gesprek met me doet. Voor de goede orde: we oefenen luisteren. Ontdekken wat er speelt bij de ander, is de missie.

Goedlachs doet hij zijn stinkende best. Stelt zorgvuldige vragen. Hij wil echt begrijpen wat het geven van de training mij doet. Het begin geeft een lekker capabel gevoel. Na één vraag ligt al op tafel dat het mij blij en een tikje eenzaam doet voelen.

Dat eenzame triggert. Dat wil hij graag snappen. Maar elke vraag daarover scoort een kruisje bij het hoofd van dat basic poppetje dat tussen ons in ligt. De vragen zetten me aan het werk. Aan het denken. Erger nog: onmerkbaar schuif ik achteruit in mijn stoel. De vragen bouwen afstand.

Vertwijfelt kijkt hij al die kruisjes aan: shocking, alles wat ik doe, leidt naar je hoofd.  Tja. Iets duidelijk willen krijgen, is een valkuil voor de beginnende luisteraar.

We stoppen even. Waarom hebben vragen om te begrijpen dit effect? Die vragen gaan eigenlijk over mij, verzucht hij vrij snel zelf. Maar hoe doe ik het dan? Hoe voorkom ik dat ik aan de haal ga met wat je zegt?

Zwijgend pak ik de onvolprezen feedbackbox. Een doos met daarin twee setjes kaarten: woorden met gevoelens en woorden met behoeften. Onmisbaar voor de beginnende empatische luisteraar. Gebruik de kaarten is de tip. En gok aandachtig.

Hij  zapt kaartjes met gevoelens door. Voelt het dankbaar? Betrokken? Trots? Ik laat de woorden op me inwerken en schuif woorden weg of haal ze juist naar me toe. Ja dat gevoel heb ik er wel over. De kruizen op het poppetje verschuiven naar het hart. Ik hoef niet te denken: alleen maar te proeven of het klopt.

Zonder stoppen schakelen we over op de kaarten met behoeften. Aanhakend op wat ik zeg, gokt ‘ie wat af. Toch altijd weer verrassend hoeveel behoeften ongemerkt meespelen. Uitwisseling, plezier, bijdragen, uitdaging, delen, contact liggen al snel op tafel.  Zonder vragen vertel ik vanzelf wat die woorden voor mij in deze situatie betekenen.

Prettig zo’n oor dat geduldig wil ontdekken wat dat lesgeven met me doet en wat het mij brengt. We vallen er allebei een beetje stil van. Geslaagde verbindingen hebben niet veel woorden nodig.

Zo dus, zeg ik na een tijdje. Met een poppetje en een doosje met kaartjes.

Met dank aan de NVC Feedbackbox van Martin van der Meulen. En natuurlijk aan het model van NVC, Non Violent Communication, van Marshall Rosenberg. Maar vooral het echte aandachtige oor.